Wiem jedno, to zjawisko potrafi uprzykrzyć życie, ponieważ niejednokrotnie doświadczyłam syndromu oszustwa w swoim życiu.

Syndrom oszusta to stan, w którym odczuwasz niepokój i nie doświadczasz wewnętrznego sukcesu, mimo że osiągasz dobre wyniki w obiektywny sposób. Ten stan często powoduje, że czujesz się jak „oszust” lub „fałszywy” i wątpisz w swoje umiejętności. Czy to brzmi dla Ciebie znajomo???

Czy kiedykolwiek doświadczyłaś syndromu OSZUSTWA? Czym w ogóle jest syndrom oszusta?

W przypadku syndromu oszusta dana osoba nie czuje się pewna siebie ani kompetentna, niezależnie od tego, co osiągnęła. Nie doświadcza radości z sukcesu, ponieważ zawsze czeka, aż jej/jego nieadekwatność i oszustwo wyjdą na światło dzienne.

Syndrom oszusta może powodować u nas poczucie uciekającego czasu. To tak, jakbyśmy odgrywali rolę i nie byli w stanie dłużej tego kontynuować. Dzieje się tak pomimo wszelkich dowodów temu zaprzeczających.

Czy wiedziałaś, że około 25% do 30% osób osiągających wysokie wyniki może cierpieć na syndrom oszusta???🧐

„Zaraz lada dzień zorientują się, jaki błąd popełnili, wybierając mnie na to stanowisko. Założę się, że już się nad tym zastanawiają.”

Wiele osób osiągających sukcesy prowadzi swój wewnętrzny monolog. Czyż to nie szaleństwo????

Mój wewnętrzny monolog sprzed roku kiedy w firmie pojawiło się nowe stanowisko brzmiał następująco. „Kaśka, co Ty w ogóle sobie wyobrażasz żeby myśleć o startowaniu na tą pozycję. Po pierwsze, jesteś imigrantką, po drugie kobietą pracującą w środowisku gdzie dominują mężczyźni, mówiącą z wyraźnym akcentem, i na dodatek panicznie bojącą się wystąpień publicznych, które są wręcz paraliżujące.”

Ponadto, na dane stanowisko pracownik musi złożyć aplikację i przejść przez interview. Zanim dojdzie do spotkania, musi wysłać list motywacyjny, w którym opisuje dlaczego uważa, że powinien otrzymać dane stanowisko. Czyli same utrudnienia od samego początku. Szczerze, zajęło mi kilka dni na podjęcie decyzji w sprawie aplikowania na to stanowisko. Mimo wszelkich kwalifikacji, wciąż wahałam się czy nadaję się do tej roli.

Co powoduje syndrom oszusta i skąd się bierze? Istnieją kombinacje następujących czynników:

• Środowisko rodzinne. Dorastając, rodzice lub inni członkowie rodziny mogli kłaść nadmierny nacisk na osiągnięcia lub być nadmiernie krytyczni. Przykład. Naciskali abyś otrzymał/otrzymała świadectwo z czerwonym paskiem na koniec roku. 
• Naciski społeczne. Bycie częścią kręgu lub grupy społecznej, w której akceptacja lub wartość są wyraźnie powiązane z osiągnięciami.
• Poczucie przynależności. Częścią syndromu oszusta jest strach przed wykryciem i wyrzuceniem.
• Osobowość. Niektóre typy osobowości są bardziej powiązane z internalizacją poczucia presji, wątpliwości i porażki. Stres lub okresy przejściowe, nawet niezwiązane z pracą, mogą pogorszyć sytuację.

Być może zastanawiasz się, jak wygląda syndrom oszusta.

Oto najczęstsze cechy syndromu oszusta:

Zwątpienie

Niedocenianie wkładów

Przypisywanie sukcesu czynnikom zewnętrznym

Sabotowanie własnego sukcesu

Stawianie nierealistycznych oczekiwań

Ciągła obawa, że nie spełnimy oczekiwań

Wypalenie zawodowe

Sprawdź, czy rozpoznajesz siebie w którymś z tych wzorców myślenia i zachowania. W ten sposób możesz pracować nad ich pokonaniem.

Zwątpienie w siebie

Brak poczucia własnej wartości i własnej skuteczności skutkuje utrzymującym się poczuciem niepokoju co do możliwości osiągnięcia sukcesu. Sukces w pracy jest postrzegany jako cel nieosiągalny i ryzykowny, a nie rzeczywistość, którą można osiągnąć dzięki skupieniu i zaangażowaniu.

Zaniżanie wartości wkładów

Osoby doświadczające syndromu oszusta podważają wartość swoich osiągnięć, co skutkuje utrzymującym się poczuciem niekompetencji.

Przypisywanie sukcesu czynnikom zewnętrznym

Syndrom oszusta powoduje, że przypisujemy swoje osiągnięcia czynnikom sytuacyjnym, na które nie mają wpływu. Kiedy członkowie zespołu oferują pozytywne opinie w postaci pochwał, podwyżek lub awansów, nam będzie trudno przyjąć odpowiedzialność za swój sukces. Zamiast tego możemy przypisywać pozytywny wpływ, jaki wywarliśmy, przypadkowi, zbiegowi okoliczności, szczęściu lub wkładowi swoich współpracowników.

Sabotowanie własnego sukcesu

Syndrom oszusta wzmacnia poczucie nieskuteczności. Popycha nas do podejmowania złych lub ryzykownych decyzji. Zjawisko oszusta powoduje, że odczuwamy strach przed sukcesem. Wierzemy, że jest to nieosiągalne, bez względu na to, jak bardzo i jak często próbujemy to osiągnąć – sukces nie jest dla nas przeznaczony. Syndrom oszusta powoduje również, że jesteśmy wytrąceni z równowagi. Wmawiamy sobie, że nasz wkład będzie niechlujny, niewystarczający lub bezcelowy. To zwątpienie może sprawić, że włożymy mniej wysiłku, uwagi, kreatywności i wytrwałości, aż stanie się to samospełniającą się przepowiednią.

Stawianie nierealistycznych oczekiwań

Syndrom oszusta stwarza wrażenie, że to, co najlepsze, nie wystarczy. Popycha nas do ustalania nierealistycznie wysokich standardów, aby dostosować się do poczucia nieadekwatności podczas osiągania realistycznych, terminowych, złożonych i trudnych celów. Ciągły strach, że nie spełnimy oczekiwań bez względu na to, jakie cele sobie wyznaczamy, syndrom oszusta neguje naszą zdolność do ich osiągnięcia. Powoduje, że czujemy się tak, jakbyśmy nie byli w stanie spełnić oczekiwań, jakie sami sobie wyznaczyliśmi i jakie wyznaczają nam inni, pomimo najlepszych starań. 

Wypalenie

Aby przezwyciężyć poczucie niekompetencji, zaczynamy się popychać. Szybko zużywamy energię. Praca staje się bardziej przykrym obowiązkiem niż źródłem sensu i celu, i zaczynamy tracić wiele ze swojej pasji do tego, co robimy.

Syndrom oszusta istnieje, ale nie jest wymówką dla porażki. Dotyka wiele osób, w tym nas, ale istnieją sposoby, aby sobie z tym poradzić.

Budziłam się rano przed nagraniem z myślą: Nie uda mi się, jestem oszustem.

Kate Winslet

Jak sobie radzić z syndromem oszusta?

Jak iść dalej, kiedy uderzysz w ceglany mur? A jak odzyskać radość z pracy i osiągnięć?

Po pierwsze, zrozum, że syndrom oszusta jest formą sabotażu. Nie jesteś wobec tego bezsilna.

Nie próbuj też tego ignorować. Zamiast tego oswajaj emocje, uznając ich obecność. Bądź świadoma jego wpływu na Twój organizm.

Sprobuj technik oddychania, może pomóc Ci zwolnić i uważniej rozważyć sytuację – oraz własne myśli, uczucia i reakcje.

Zatrzymaj się. Pozwól sobie zatrzymać się i poświęć chwilę na pauzę.

Weź głęboki oddech, pozwól swoim myślom odejść i nie przywiązuj się do nich.

Pamiętaj. Zwróć uwagę na swoje uczucia, ciało, otoczenie, rówieśników, sytuację, swoją reakcję i wszystko inne, co możesz zauważyć.

Z miłością,

Kasia Mrugala